Συντομευση λέξεων και φράσεων

[Λορένα]

Το πιο χαρακτηριστικό δείγμα προφοράς, των ανθρώπων της Θεσσαλίας, είναι ότι κόβουν τις λέξεις, και τις φράσεις. Δεν γνωρίζω αν αυτό αποτελεί γνώρισμα και άλλων περιοχών της Ελλάδα, αλλά στην Θεσσαλία είναι το πλέον χαρακτηριστικό.

Δισύλλαβες λέξεις, συνήθως μετατρέπονται σε μονοσύλλαβες, με την αφαίρεση ενός φωνήεντου, όπως στο : σκυλί κόβεται το "υ". (Δοκιμάστε να το προφέρετε χωρίς).

Εννοείται πως υπάρχουν και άλλες, αλλά είναι μικρός ο χώρος για τις αναφέρω..

Και φυσικά, εκτός από τις λέξεις, έχουμε και τις φράσεις. Αν στην Θεσσαλονίκη, το χαρακτηριστικό της είναι το : "καλά.. πλάκα με κάμεις;" Στην Θεσσαλία, έχουμε το "Λεν μι λεν σι λεν" Σε απλή μετάφραση, είναι το : Ελένη με λένε, σου λένε.

Έτσι φέρεται πως απάντησε μια κοπέλα κάποτε σε κάποιον νεαρό, άλλης περιοχής, όταν την ρώτησε επανειλημμένα το όνομά της..

Οι ειδικοί εδώ μέσα.. γνωρίζουν από πού είναι κατάλοιπο αυτό;

 

[Γλωσσολάγνος]

Δεν κατάλαβα ακριβώς ποιο (απ' όσα έγραψες) εννοείς ως "κατάλοιπο"... Πάντως αν εννοείς την τάση να κόβονται φωνήεντα (συγκοπή), είναι κοινότατη σε όλη τη βόρεια Ελλάδα, από την Ήπειρο μέχρι τη Θράκη, καθώς και σε πολλές περιοχές της Πελοποννήσου, ακόμη και σε νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Και φυσικά στη Θεσσαλία! Αν έχεις στο σπίτι τεύχη του Θεσσαλικού Ημερολογίου, πιθανότατα θα βρεις ενδιαφέροντα άρθρα του Κώστα Σπανού, ο οποίος ασχολείται σε βάθος με την ιστορία, τα ήθη, τα έθιμα, και τις διαλέκτους της Θεσσαλίας. Εγώ πάντα απολαμβάνω να διαβάζω τις μελέτες του.

Λογικά στην Θεσσαλία παρατηρείται και το φαινόμενο της τροπής του ο/ω σε ου, και του ε/αι σε ι, πάντα όταν δεν τονίζονται.
Π.χ. έρχεται --> (ι)έρχιτι
ποδάρι --> πουδάρ'
κοσμάκης --> κουσμάκ'ς

Αυτά τα ολίγα προς το παρόν... Περισσότερα από την άλλη Κυριακή, διότι μέσα σ' αυτή την εβδομάδα έχω να γράψω ένα κείμενο, οπότε θα είμαι απλός αναγνώστης του φόρουμ. Τα λέμε από βδομάδα, παίδες!

 

[Λορένα]

πραγματικά με εκπλήσεις.. με τα όσα ξέρεις

Πρώτη φορά διαβάζω με τόσο ενδιαφέρον γλωσσολογικά θέματα.

Μου φαίνεται πως εδώ, θα αποκαταστήσω τις σχέσεις μου, με την γλώσσα... (δεν ηταν και το αγαπημενο μου μάθημα βλέπεις)

 

[Ατιμούτσικο]

Και στην Ροδο κοβουμε τις λεξεις! Και απο τα γραμματα αφερουμε παντα το "δ" εκτος αν αυτο βρισκεται στην αρχη της λεξης. Εξαιρεση αποτελει η λεξη "δεν".

π.χ. "εν εξερω" = "δεν ξερω"

 

[Γλωσσολάγνος]

Πράγμα που δείχνει ότι όντως η ροδίτικη ντοπιολαλιά και η κυπριακή διάλεκτος έχουν πολλά κοινά!

 

[Ατέλειωτη Φούγκα]

Έχουν πάρα πολλά κοινά, ναι. Στα κυπριακά είναι "εν ηξέρω", συγκεκριμένα.

 

[Χρυσηίδα]

Κατ' αρχήν μου θυμήσατε ένα δάσκαλο που είχα στο Δημοτικό και μας είχε πει κάτι πάνω σ' αυτό. Πρέπει να μου είχε κάνει φοβερή εντύπωση γιατί είναι απ' αυτά που σου μένουν και τα θυμάσαι πάντα.
Έλεγε, λοιπόν, ότι οι άνθρωποι της επαρχίας κόβουν τις λέξεις, πρώτον, επειδή αποφεύγουν να ανοίγουν πολύ το στόμα τους λόγω του κρύου (!), και, δεύτερον, επειδή έχουν πάντα πολλές δουλειές και βιάζονται να τελειώνουν με τα λόγια (!). Προφανώς αναφερόταν στους αγρότες της υπαίθρου, προφανώς η εξήγησή του μου ακούγεται τώρα πολύ απλοική, δεν μπορώ όμως να μην αναρωτιέμαι αν κρύβει κάποια δόση αλήθειας.

Το δεύτερο είναι ανέκδοτο.

Στο συνεργείο:
Πώς λέει ένας Λαρισαίος "πού και πού ακούγεται από κάτω ένας περίεργος θόρυβος" ;

Κάπ' κάπ', κάτ' κατ',ακούγιτ' ένα γκαπ - γκαπ! )

 

[Μαριαλένα]

Και μιάς που η φίλη μας η Χρυσηίδα έπιασε τα ανέκδοτα θα σας πω και εγώ ορισμένα:


Πάρειμι, Γδύσιμι, Στήσιμι κι Κάνι μι Δικήςςς!

Πάει ένας Λαρισαίος να αγοράσει ένα αυτοκίνητο. Ο πωλητής:
- Τι θα θέλατε κύριε;
- Ένα αυτουκίνητου... λέει ο Λαρισαίος
- 4 X 4; ρωτάει ο πωλητής
- Τι να του καν κύριεμ, 3 χ 3 ίνι του γκαράζ μου, που να του βαλ 4 X 4;
- Να πάρετε ένα Almera του προτείνει ο πωλητής
- Ααα κοίταξι να δεις, ιγώ σήμιρα του θέλου, όχι άλλ ? μέρα! λέει ο Λαρισαίος

Τέλος πάντων παίρνει ένα αυτοκίνητο ολοκαίνουργιο. Σταματάει στο
περίπτερο να πάρει τσιγάρα και ξεχνάει αναμμένο το φλας. Ένας περαστικός του λέει:
-Το φλας...
Ο Λαρισαίος γυρνάει: Και βεβαίως το φλάω άνθρωπέ μου, σήμιρα του πήρα!

Πριν πάει σπίτι, λέει να πάρει κάτι δώρα για την κόρη του, την γυναίκα του και τον γιο του....
Πάει λοιπόν για την κόρη σε ένα μαγαζί με εσώρουχα.
Πωλήτρια: Καλησπέρα, τι θα θέλατε;
- Ένα εσώρουχο για την κόρημ
- Σλιπ; του λέει η πωλήτρια
- Aμα δεν με λειπε θα ρχόμουν κοπέλαμ; της λέει ο Λαρισαίος.
Πάει μετά να πάρει μια φωτογραφική μηχανή για την γυναίκα του.

Μπαίνει στο διπλανό κατάστημα:
- Καλησπέρα σας, πως μπορώ να σας φανώ χρήσιμη; του λέει η πωλήτρια
- Θέλου μια φουτουγραφική μηχανή!
- Με φλας; τον ρωτάει η πωλήτρια
- Γιατί, άμα σε φλίσου θα μτι δώσεις τζάμπα; λέει ο Λαρισαίος

Τέλος, πάει να πάρει και μια κολόνια για τον γιο του.. Του λέει ο πωλητής:
- Τι θα θέλατε κύριε μου;
- Μια κολόνια θα θίλα
- For men; τον ρωτάει ο πωλητής
- Α όχι! Αφόρητη! του λέει ο Λαρισαίος.... ιγού θέλου νατ φορέσου πρώτους!!


Κουρασμένος, το βραδάκι πάει σε ένα μπαρ. Λέει λοιπόν στον μπάρμαν:
- Ένα κνιάκ!
- Μεταξάς; ρωτάει ο μπάρμαν
- Γιατί; σι τρών; απαντά ο Λαρισαίος
Την ίδια στιγμή μπαίνει ένας άγγλος στο μπαρ και λέει:
- Two beers
Γυρνάει ο Λαρισαίος αγριεμένος και του λέει:
- Ααα κοίταξι να δεις, ισί τουν περνς όχι ιγώ!

Ήταν μια Λαρισαία. Μια μέρα λοιπόν της λέει η κόρη της:
- Mαμά, θέλω να γίνω σταρ.
Και η Λαρισαία απαντάει:
-Μωρ δεν πα να γένεις και κριθάρ? τι μι νοιάζ...
Δυο Λαρισαίοι παίζουν το παιχνίδι των ερωτο-απαντήσεων.
-Πες μι, ήνα έλληνα ποδουσφαιριστή που ήπαιζε στην Ελλάδα και τούρα
παίζει στου εξωτερικού; -Τσάρτας, του απαντά ο άλλος.
-Ούι βλάκα, αυτό ήνι γιοφύρ...

 

[Φαροφύλακας]

μερικά είναι πολύ αστεία!

μόνο αυτό δεν έπιασα:

- Ένα κνιάκ!
- Μεταξάς; ρωτάει ο μπάρμαν
- Γιατί; σι τρών; απαντά ο Λαρισαίος

 

[Γλωσσολάγνος]

ξάς = ξύνεις, άρα "μι τα ξάς" = "μου τα ξύνεις" )

 

[Ατιμούτσικο]

Κατ' αρχήν μου θυμήσατε ένα δάσκαλο που είχα στο Δημοτικό και μας είχε πει κάτι πάνω σ' αυτό. Πρέπει να μου είχε κάνει φοβερή εντύπωση γιατί είναι απ' αυτά που σου μένουν και τα θυμάσαι πάντα.
Έλεγε, λοιπόν, ότι οι άνθρωποι της επαρχίας κόβουν τις λέξεις, πρώτον, επειδή αποφεύγουν να ανοίγουν πολύ το στόμα τους λόγω του κρύου (!), και, δεύτερον, επειδή έχουν πάντα πολλές δουλειές και βιάζονται να τελειώνουν με τα λόγια (!). Προφανώς αναφερόταν στους αγρότες της υπαίθρου, προφανώς η εξήγησή του μου ακούγεται τώρα πολύ απλοική, δεν μπορώ όμως να μην αναρωτιέμαι αν κρύβει κάποια δόση αλήθειας.

Δεν ξερω για την υπολοιπη επαρχια, αλλά στην Ρόδο κάνει ζέστη, οποτε μαλλον θα ειναι αλλος ο λογος.

Μετα, δεν βλεπω καμια ιδιαιτερη βιασυνη να εχουμε, όπως οι αθηναιοι, οπότε και σε αυτο δεν μπορω να συμφωνησω

 

[Μπόμπους]

Στο συνεργείο:
Πώς λέει ένας Λαρισαίος "πού και πού ακούγεται από κάτω ένας περίεργος θόρυβος" ;

Κάπ' κάπ', κάτ' κατ',ακούγιτ' ένα γκαπ - γκαπ! )

για ακόμη καλύτερο εφέ:

κάπ καπ, κάτ κάτ, κάτ κάν γκάπ γκάπ

(κάτι κάνει γκαπ γκαπ)